Uniwersytet Gdański, Fundacja MARE i firma SALTUS Ubezpieczenia zainaugurowały wspólny projekt mający na celu odtworzenie łąk podwodnych w obszarze ich dawnego występowania w Zatoce Puckiej. Łąki trawy morskiej Zostera marina stanowią siedlisko i bazę pokarmową dla wielu gatunków zwierząt; są także cennym producentem tlenu i pochłaniają znaczne ilości dwutlenku węgla, dzięki czemu pomagają przeciwdziałać zmianie klimatu.

Zostera marina stabilizuje dno morskie, zapobiegając jego erozji, redukuje nasycenie wody związkami azotu i fosforu, przeciwdziałając procesowi eutrofizacji, pochłania dwutlenek węgla i produkuje tlen. Łany trawy morskiej zapewniają schronienie oraz miejsce do żerowania i rozrodu licznym gatunkom bezkręgowców i ryb, przyczyniając się do wspierania bioróżnorodności.

Do lat 60. XX w. łąki podwodne pokrywały znaczną część dna Zatoki Puckiej, jednak w ciągu ostatnich dziesięcioleci ich obszar zmniejszył się niemal o 80%. Miało to związek ze wzmożoną eksploatacją dna morskiego, postępującą eutrofizacją oraz zanieczyszczeniami bytowymi i przemysłowymi.

- Zwiększony dopływ substancji odżywczych, zawierających duże ilości związków azotu i fosforu, przyczynił się do wzmożonej eutrofizacji. Skutkowało to zmniejszoną przejrzystością wody, obniżeniem penetracji światła do głębszych warstw wody oraz pogorszeniem warunków tlenowych - mówi dr Ilona Złoch z Wydziału Oceanografii i Geografii UG.

- Na szczęście, jak pokazują moje badania, które prowadzę od 2018 roku, łąki podwodne odbudowują się - dodaje dr Aleksandra Zgrundo z WOiG UG. - Obserwujemy zwiększanie się zasięgu ich występowania oraz powrót gatunków, które dawniej były na nich obserwowane. Teraz właśnie jest najlepszy moment, aby je w tej odbudowie wspomóc, ponieważ jakość środowiska polepsza się. W ramach obecnie realizowanego projektu pilotażowego wykonaliśmy nasadzenia trawy morskiej Zostera marina, w rejonie Zatoki Puckiej. Dzięki wybranej metodyce, możliwa będzie ocena, która strategia transplantacji sadzonek ma największe szanse powodzenia.

Projekt „Łąki podwodne” to pierwszy projekt realizowany wspólnie przez Uniwersytet Gdański i Fundację MARE w ramach zawartego porozumienia o współpracy. Nasadzenia trawy morskiej wpisują się w koncepcję rewildingu, czyli przywracania ekosystemów do ich naturalnego, dzikiego stanu.

- Dla Fundacji MARE rewilding jest czymś więcej niż ochroną - to filozofia działania. Nie staramy się „zarządzać” przyrodą, lecz tworzyć warunki, w których natura sama odzyskuje swoją dziką moc. To zaproszenie do współbycia z morzem, które nie jest obcą przestrzenią, ale wspólnym domem i fundamentem naszego przetrwania. Projekt jest także połączony z działaniami edukacyjnymi mającymi na celu zapoznanie społeczeństwa z roślinnymi mieszkańcami Bałtyku - wierzymy, że aby chcieć coś chronić, trzeba to poznać i pokochać. Mam nadzieję, że lepiej rozumiejąc jakie organizmy mieszkają w Bałtyku, będziemy bardziej skorzy, jako społeczeństwo, do wdrażania zachowań i rozwiązań przyjaznych dla morza - w każdej dziedzinie - mówi Olga Sarna, Prezeska Fundacji MARE.

Więcej o projekcie na stronie Fundacji MARE: Podwodne łąki oraz Zakorzeńmy się w morzu.

Zachęcamy do obejrzenia filmu o podwodnych łąkach zrealizowanego przez Fundację MARE.

Projekt realizowany jest dzięki wsparciu firmy SALTUS Ubezpieczenia.