Po raz pierwszy przedstawiciele nauki z Turcji i Polski spotkali się na Forum Rektorów Polski i Turcji dotyczącym współpracy i rozwoju wymiany akademickiej. Tematem rozmów było m.in. zacieśnianie współpracy i rozwój wymiany akademickiej.

W Forum uczestniczą przedstawiciele 20 uczelni z Turcji i 20 z Polski. Wydarzenie otrzymało też praktyczne, silne wsparcie ze strony rządów obu krajów, ponieważ obradom w Ankarze przewodniczą Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego Marcin Kulasek oraz prof. Erol Özvar, Przewodniczący Rady Szkolnictwa Wyższego w Turcji.

Organizacja Forum była efektem trwających dwa lata starań i przygotowań, koordynowanych przez Rektora Uniwersytetu Gdańskiego, prof. Piotra Stepnowskiego, pełnomocnika KRASP ds. Współpracy z Turcją. Wydarzenie zostało zainspirowane m.in. nowym impulsem w relacjach polsko-tureckich po wizycie premiera Donalda Tuska w Ankarze, które wytyczyło nowe strategiczne ramy współpracy gospodarczej oraz w zakresie obronności pomiędzy oboma krajami.

- Zacieśnianie więzi akademickich i naukowych otwiera nowe możliwości - zarówno dla polskich, jak i tureckich uczelni, a Realizacja Forum i wytyczone ambitne cele współpracy miedzy oboma krajami to jedno z największych osiągnięć w obszarze umiędzynarodowienia polskiej nauki ostatnich lat - podkreśla Rektor UG prof. Piotr Stepnowski.

Podczas wystąpienia pn. „O szansach i wyzwaniach współpracy polsko-tureckiej w zakresie szkolnictwa wyższego i nauki” na Forum Rektor Uniwersytetu Gdańskiego podkreślił możliwość otwierające się przed obydwoma krajami: - Współpraca Polski i Turcji w obszarze szkolnictwa wyższego i nauki nabiera coraz większego znaczenia w kontekście dynamicznych zmian geopolitycznych, gospodarczych i społecznych. Oba kraje, będące ważnymi partnerami w regionie Europy Środkowo-Wschodniej oraz Bliskiego Wschodu i Azji Mniejszej, łączy strategiczne położenie, członkostwo w NATO oraz rosnące ambicje w zakresie innowacji i internacjonalizacji edukacji. Należy zaznaczyć, że uwarunkowania geopolityczne odgrywają tu niezmiernie istotną rolę w kształtowaniu tej współpracy. Polska jako państwo członkowskie UE i Turcja jako kluczowy gracz regionalny w relacjach między Europą a Azją, mogą wykorzystywać swoje pozycje do wspólnych projektów badawczych w obszarach takich jak technologie obronnościowe, cyberbezpieczeństwo, produkcja i przetwórstwo żywności, biotechnologia, transformacja energetyczna, migracje czy zmiany klimatyczne. Istotne znaczenie mają także inicjatywy w ramach programów Erasmus+, Horizon Europe czy bilateralne umowy o współpracy akademickiej.

Również  Waldemar Siwiński Prezes Fundacji Edukacyjnej Perspektywy, która zaangażowana była w techniczne przygotowanie Forum, wskazuje, że perspektywy polsko-tureckiej współpracy akademickiej są niezwykle obiecujące, a Forum stanowi ważny krok ku ich pełnej realizacji.

- Turcja to kraj młodych. Sytuacji demograficznej tego kraju, my Polacy, możemy tylko pozazdrościć – podkreśla red. Kazimierz Bilanow, w opublikowanym w portalu Perspektyw artykule analizującym lata współpracy polsko – tureckiej, z perspektywy historycznej, ale też naukowej. - Najlepiej ilustruje to średnia wieku – w Polsce wynosi 43 lata, a w Turcji 32, czyli o aż o 11 mniej. Nic więc dziwnego, że choć w Turcji jest ponad 200 uczelni, młodzi Turcy często i chętnie wybierają studia za granicą. Ubieganiu się na studia w uczelniach europejskich, w tym polskich sprzyja fakt, że dyplomy ukończenia szkoły średniej w Turcji są automatycznie uznawane w krajach Unii Europejskiej. Nie znaczy to bynajmniej, że tureckie uczelnie jakościowo odstają od europejskich, w tym polskich. W światowym rankingu THE 2025 w przedziale 351-400 znalazły się trzy tureckie uczelnie, w przedziale 501-600 jedna, a w przedziale 601-800 - dwie. (Cały artykuł – czytaj tu)

Studenci z Turcji już dziś stanowią trzecią najliczniejszą grupę obcokrajowców studiujących w Polsce. Tylko w tym roku na Uniwersytet Gdański dokumenty złożyło 42 obywateli Turcji. W roku akademickim 2024/2025 w UG studiowało (na studiach 1 i 2 stopnia) 21 osób z Turcji, dla porównania – w roku akademickim 2020/2021 było ich pięć. Prowadzimy również wymianę w ramach programu Erasmus i tak w minionym roku gościliśmy 24 osoby z tureckich uczelni.

- Chcemy nie tylko rozwijać wymianę akademicką, ale przede wszystkim prowadzić wspólne projekty badawcze, zwłaszcza w tych dziedzinach, w których oba nasze kraje mają silny potencjał: jak biotechnologia, technologie militarne, nowoczesne rolnictwo, cyberbezpieczeństwo, ale też w naukach humanistycznych i społecznych – jak kulturoznawstwo, historia sztuki, archeologia czy promocja języka i kultury – dodaje Rektor Uniwersytetu Gdańskiego.

Rektor mówi też podczas wystąpienia o społecznych i kulturowych aspektach współpracy: - Stanowią one zarówno wyzwanie, jak i szansę. Różnice systemów edukacyjnych, bariery językowe czy odmienne podejścia do organizacji działalności uczelni wymagają wzajemnego poszanowania i zrozumienia. Z drugiej strony, rosnące zainteresowanie studentów tureckich studiami w Polsce (trzecia, najliczniejsza grupa studentów cudzoziemców w Polsce, ale także obecność Polonii w Turcji) mogą służyć jako pomost kulturowy i sprzyjać zacieśnianiu relacji akademickich. Ponad dziesięciomilionowy udział młodzieży w wieku rekrutacyjnym w populacji tureckiej jest gwarantem stabilnej liczby potencjalnych dobrych i bardzo dobrych kandydatów na studia w Polsce – mówił prof. Piotr Stepnowski. - Potencjalne obszary współpracy, oprócz dotychczasowego zainteresowania studentów tureckich studiami z zakresu międzynarodowych stosunków gospodarczych, zarządzania, ekonomii, ochrony środowiska i wielu innych mogą także objąć udział tureckich doktorantów w polskich szkołach doktorskich czy zwiększoną mobilność naukowców pomiędzy oboma krajami. Wydaje się, że w ofercie edukacyjnej dla studentów tureckich powinny znaleźć się inicjatywy w zakresie wspólnego reagowania na globalne wyzwania – zdrowie publiczne, zmiany klimatyczne czy bezpieczeństwo energetyczne. Dotychczasowe statystyki pokazują także wciąż niewielkie zainteresowane studentów tureckich studiami z obszarów STEM. Uczelnie tureckie wykazują z kolei głębokie zainteresowane promocją języka i kultury tureckiej na polskich uczelniach.

Nie bez znaczenia jest również fakt, że Turcja jest największym partnerem handlowym Polski spoza Unii Europejskiej. Zacieśnianie współpracy akademickiej i badawczej może więc stać się ważnym uzupełnieniem już istniejących więzi gospodarczych i politycznych.