Państwowa Galeria Sztuki w Sopocie we współpracy z Instytutem Oceanologii Polskiej Akademii Nauk oraz Uniwersytetem Gdańskim zaprasza na wystawę „W głębi: Żyjące morza, żyjące ciała”. Projekt bada więź z oceanem - fizyczną, emocjonalną i duchową - oraz stawia pytanie, co znaczy stać się oceanem. Międzynarodowi artyści i artystki łączą sztukę z nauką, ekologią i wiedzą rdzennych społeczności, proponując nowe opowieści o relacji człowieka z morzami. Wystawa zachęca do odejścia od antropocentrycznego myślenia i odkrycia oceanu jako żywego, czującego organizmu oraz źródła transformacyjnej wiedzy.

„W głębi: Żyjące morza, żyjące ciała/Down Deep: Living seas, living bodies” to międzynarodowa wystawa zbiorowa prezentowana w Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie. Nad brzegiem Bałtyku, skąd rozciąga się widok na Zatokę Gdańską, spotkają się artyści z Polski, Francji, Irlandii, Litwy, Łotwy, Estonii, Grecji, Australii, Stanów Zjednoczonych, Chile, Indii, Korei Południowej i Karaibów. Partnerami merytorycznymi przedsięwzięcia są Instytut Oceanologii Polskiej Akademii Nauk oraz Uniwersytet Gdański, których wiedza i doświadczenie wzbogacają artystyczny wymiar wystawy o perspektywę naukową i refleksję nad kondycją oceanów.

Postrzegając ocean jako istotę czującą, wystawa nawiązuje do przełomowej hipotezy Gai Jamesa Lovelocka, według której Ziemia funkcjonuje jako superorganizm zdolny do samoregulacji i podtrzymywania życia. Ekolog oceaniczny, nurek i żeglarz Glenn Edney rozwija tę myśl, twierdząc, że „ocean żyje” - jest globalnym, żywym ekosystemem, czymś więcej niż sumą swoich fizjologicznych części. Dzięki procesom oddychania, cyrkulacji, metabolizmu oraz energii generowanej przez niezliczone morskie organizmy, powstaje „umysł oceanu” - czujący, świadomy byt, będący emergentną właściwością samoregulującego się systemu. W tym ujęciu organizmem jest morze, wspólnota wszystkich istot, które je zamieszkują, tworzących wodne, żyjące ciało. Z taką interpretacją skonfrontują się artyści i artystki oraz naukowcy i naukowczynie reprezentujący różne dziedziny nauki.

W tym duchu wystawa bada złożone warstwy oceanicznej przestrzeni, sięgając po interdyscyplinarne narzędzia humanistyki oceanicznej, badań środowiskowych, biologii kwantowej, cybernetyki, teorii świadomości, science fiction, poezji czy wiedzy rdzennych społeczności.

Artystki oraz artyści biorący udział w wystawie: Akvilė Anglickaitė, Alex Ayed, Kuba Bąkowski, Seba Calfuqueo, Dorothy Cross, David Gumbs, Barbara Hammer, Sky Hopinka, Marie Jeschke, Hyung S. Kim, Agnieszka Kurant, Ange Leccia, Julia Lohmann, Goshka Macuga, Cecylia Malik, Yiannis Maniatakos, Kristina Õllek, Jean Painlevé, Izabela Pluta, Kati Roover, Rasa Smite & Raitis Smits, Raqs Media Collective, Superflex, Yan Tomaszewski, Xawery Wolski oraz Laetitia Yhap.

Kuratorzy: Joseph Constable, Eulalia Domanowska i Joanna Gemes

Ekspozycja „Kobiecy obraz morza”

Na antresoli drugiego piętra wystawy  „W głębi: Żyjące morza, żyjące ciała” zaprezentowane zostaną prace w ramach ekspozycji „Kobiecy obraz morza”. Ekspozycja ta jest efektem konkursu organizowanego przez Instytut Oceanologii PAN w Sopocie, który już trzykrotnie otworzył swoje podwoje dla utalentowanych artystek pragnących swoją twórczością zwrócić uwagę na zagadnienia kluczowe dla naszej planety. Projekt, będący dialogiem artystek i naukowczyń, ma na celu ukazanie morskiego świata z unikalnej perspektywy kobiet, które wnoszą swoją wrażliwość, wiedzę i artystyczne wizje do narracji o oceanach i morzach. Wystawa, promująca kobiety, stanowi pomost między światem nauki a sztuki.

Na ekspozycji znajdą się prace: Natalii Bienek, Pauliny Bobak, Wilgi Badowskiej, Agnieszki Brzeżańska, Doroty Bujak, Blanki Byrwy, Ewy Ciepielewskiej, Agaty Cwenar, Justyny Dąbek, Małgorzaty Domańskiej, Gosi Golińskiej, Edyty Kołakowskiej, Anny Kurdziel, Kamili Kwidzińskiej, Lindy Lemon, Cecylii Malik, Ani Necel-Kruppy, Agnieszki Olędzkiej, Aleksandry Pietrzak-Pieczyńskiej, Magdaleny Puczko, Magdy Publicewicz, Marzeny Rostkowskiej, Grażyny Smalej, Marianny Sonneck, Aleksandry Szewczun, Joanny Śmielowskiej-Jaremin, Anety Śramskiej-Piątek, Marii Suchockiej, Anny Zaradny, Moniki Zygmunt, Katarzyny Żelewskiej, Weroniki Wróbel

Kuratorką ekspozycji „Kobiecy obraz morza” jest dr Paulina Pakszys z Instytutu Oceanologii PAN w Sopocie.

Gdzie i kiedy?

Miejsce: Państwowa Galeria Sztuki w Sopocie, Plac Zdrojowy 2, 81-720 Sopot

Wernisaż: 30 października 2025 r., g. 18:00

Czas trwania: 30 października 2025 r. - 04 kwietnia 2026 r.

Więcej informacji: W głębi. Żyjące morza, żyjące ciała. Down Deep: Living seas, living bodies. - Państwowa Galeria Sztuki w Sopocie.