Na zaproszenie Parlamentu Europejskiego i Komisji Spraw Konstytucyjnych Parlamentu Europejskiego (The Committee on Constitutional Affairs - AFCO) Kierownik Katedry Prawa Europejskiego i Komparatystyki Prawniczej UG dr hab. Tomasz Tadeusz Koncewicz, prof. UG wygłosił w Brukseli podczas sympozjum „The Quest for the Rule of Law - towards a common understanding” wykład pt. „Beyond democratic backsliding. Quo Vadis Europe” („Poza demokratycznym regresem. Dokąd zmierzasz, Europo?”).

Wśród zaproszonych ekspertów-panelistów wystąpili wybitni prawnicy: akademicy, byli sędziowie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i krajowych sądów konstytucyjnych.

Wydarzenie otworzył 10 listopada 2025 r. wykład Prezesa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej prof. Koena Lenaertsa.

Zabierając głos w czasie dyskusji oraz w swoim wykładzie 11 listopada 2025 r., prof. Tomasz Koncewicz akcentował wymiar aksjologiczny integracji i wagę wartości wspólnych dla Unii Europejskiej, które nazwał „Pierwszymi Zasadami” europejskiego porządku prawnego, wyznaczającymi i definiującymi tożsamość wspólnoty europejskiej i naszą doń przynależność. Zadawał pytania i identyfikował egzystencjalne wyzwania, które winny leżeć u podstaw nowego dyskursu o integracji europejskiej i jej prawie. Wśród nich wskazywał na kluczowe: co znaczy być Europejczykiem, na czym polega istota jak najściślejszej unii pomiędzy narodami Europy, dlaczego rule of law jest spoiwem wspólnoty i podstawowym elementem powojennego ładu europejskiego, który był mozolnie budowany w cieniu tragicznych losów naszego kontynentu.

W końcu przypominał, powołując się na symbolikę Gdańska, że istotą integracji i decyzji Europejczyków o życiu razem, obok siebie jako „sąsiedzi”, a nie tylko „obcy”, musi na zawsze pozostać - i to musi rozbrzmiewać - bolesna pamięć i lekcja o „nigdy więcej”.  Tylko wtedy będziemy wierni dziedzictwu, będziemy rozumieli przestrogę i honorowali zobowiązania, kryjące się za „Pierwszymi Zasadami” leżącymi u podstaw naszej europejskiej wspólnoty.

Wykład prof. Tomasz Koncewicz zakończył wezwaniem do polityków, prawników i obywateli oraz symbolicznym pytaniem otwartym: „If you do not know how to behave, stay loyal to and stand up for the European First Principles. Do you?”.

Pełen program sympozjum w załączniku.