Przedstawiciele różnych wydziałów Ministerstwa Sprawiedliwości Uzbekistanu odwiedzili Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego w ramach wizyty szkoleniowej w Polsce. Podczas dwudniowych warsztatów w Welcome Centre goście poznali zarys polskiego prawa konstytucyjnego, system kształcenia przyszłych prawników w Polsce, a także proces dostosowywania krajowego prawa do wymogów Unii Europejskiej. WPiA UG od pięciu lat aktywnie współpracuje z uczelniami z Uzbekistanu, przede wszystkim z Tashkent State University of Law (TSUL) - czołową uczelnią prawniczą Azji Środkowej. Rośnie również liczba uzbeckich studentów decydujących się na kształcenie na Uniwersytecie Gdańskim. „Długofalowo marzymy o stworzeniu *Centrum Prawa Polskiego w Uzbekistanie*. To byłoby coś więcej niż projekt akademicki - to budowanie mostu między naszymi społecznościami, mostu opartego na wiedzy, wzajemnym szacunku i wspólnych wartościach” – mówi Dziekan WPiA prof. Wojciech Zalewski.

- Uniwersytet Gdański rozszerza strategiczny sojusz z Uzbekistanem - od współpracy akademickiej po instytucjonalne działania z Ministerstwem Sprawiedliwości. To modelowy przykład partnerstwa, które łączy dydaktykę, badania i praktykę prawniczą, otwierając nowe perspektywy rozwoju dla obu stron - powiedziała Prorektorka ds. Współpracy i Umiędzynarodowienia UG dr hab. Anna Jurkowska-Zeidler, prof. UG, która powitała gości w imieniu władz rektorskich.

- Współpraca z uczelniami i instytucjami prawniczymi w Uzbekistanie to dla naszego Wydziału ogromna szansa na otwarcie się na świat i na region, który dziś rozwija się niezwykle dynamicznie - zauważył Dziekan Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego dr hab. Wojciech Zalewski, prof. UG. - Dzięki temu nie tylko zdobywamy partnerów do badań i projektów akademickich, ale też uczymy się od siebie nawzajem, jak prowadzić dydaktykę i jak odpowiadać na wyzwania, które stoją przed prawem we współczesnym świecie. Największym bogactwem są jednak studenci. Uzbecy, którzy przyjeżdżają do Gdańska, to osoby pracowite, ambitne, a przede wszystkim ciekawe świata. Wnoszą do naszej wspólnoty nową energię i perspektywę systemu prawnego, który przechodzi szybkie reformy. Ożywiają dyskusje, inspirują nas do zadawania nowych pytań, a potem - jako nasi absolwenci - stają się ambasadorami Uniwersytetu Gdańskiego w swoim kraju i całym regionie. Warto też pamiętać, że Gdańsk to nie tylko miasto z pięknym uniwersytetem, ale także miejsce o wyjątkowej tradycji - tu narodziła się Solidarność, ruch, który pokazał światu, że można walczyć o prawa człowieka i wolność w sposób pokojowy. Chcielibyśmy, aby nasi goście z Uzbekistanu czuli, że uczą się w mieście, które oddycha wolnością i solidarnością.

Współpraca międzynarodowa w dziedzinie prawa i kształcenia prawniczego ma wyjątkowy charakter i wiąże się ze specyficznymi wyzwaniami, ponieważ systemy prawne i konkretne przepisy różnią się w poszczególnych krajach. Jak podkreśla prof. W. Zalewski, pewne obszary są jednak wspólne: dotyczy to np. praw człowieka, prawa międzynarodowego czy kryminologii. Ta ostatnia na WPiA UG rozwija się świetnie, nie tylko przyciągając corocznie rzesze studentów, ale wnosząc istotny wkład w rozwój technik kryminalistycznych, co potwierdza np. uzyskany niedawno patent dotyczący nowej metody ujawniania śladów daktyloskopijnych (Nowatorska metoda wizualizacji śladów daktyloskopijnych chroniona patentem! | Aktualności - Uniwersytet Gdański).

Dla pracowników Ministerstwa Sprawiedliwości Uzbekistanu i przedstawicieli instytucji zaangażowanych w tworzenie projektów ustaw i przepisów prawnych szkolenia z zakresu zagranicznych systemów prawnych są obowiązkowe. Mają one za zadanie poszerzyć ich horyzonty w myśleniu o prawie i procedurach prawnych, zapewnić możliwość porównania doświadczeń i poznać najlepsze międzynarodowe praktyki w dziedzinie tworzenia prawa i kształcenia prawniczego. Podczas pobytu w Polsce goście z Uzbekistanu oprócz Uniwersytetu Gdańskiego odwiedzili również Sąd Najwyższy i Naczelną Radę Adwokacką w Warszawie oraz Krajową Szkołę Sądownictwa i Prokuratury w Krakowie (której filia, w znacznej mierze dzięki staraniom przedstawicieli Wydziału Prawa i Administracji UG, ma niebawem powstać w Gdańsku - o czym pisaliśmy tutaj).

- Polska jest krajem, którego system prawny uważamy za bliski naszemu, ponieważ oba nasze państwa funkcjonują w systemie prawa kontynentalnego - powiedział Yesemurat Kanyazov, Dyrektor Training Institute for Lawyers under the Ministry of Justice of the Republic of Uzbekistan (centralnej instytucji kształcącej adwokatów, notariuszy i samodzielnych przedstawicieli zawodów prawniczych innych niż sędziowie i prokuratorzy). - Poznawanie polskiego prawa i polskiego doświadczenia jest dla nas zatem niezwykle ważne, przede wszystkim w kontekście tego, że Polska jest krajem członkowskim Unii Europejskiej, więc wasza legislatura jest na wysokim poziomie. Bardzo się cieszymy, że możemy być tutaj, w Gdańsku - Uniwersytet Gdański szeroko współpracuje z uczelniami w Uzbekistanie, ma umowy z ponad 20 uniwersytetami, wielu uzbeckich studentów przyjeżdża do Gdańska w ramach programów wymiany. Poziom kształcenia tutaj jest bardzo wysoki, duże wrażenie zrobiły na nas również warunki, w jakich studenci się uczą, np. ta wspaniała biblioteka, w której się znajdujemy. Mamy też bardzo dobre kontakty z partnerami z Gdańska, ludzie są tutaj niezwykle życzliwi!

Yesemurat Kanyazov wyraził szczególną wdzięczność wobec dr. hab. Edwarda Juchniewicza, prof. UG, który był głównym organizatorem pobytu delegacji z Uzbekistanu na UG.

Uzbekistan należy do najdynamiczniej rozwijających się państw w Azji Środkowej, a jego młoda demografia sprawia, że jest wyjątkowo interesującym partnerem akademickim. Współpracę z uczelniami Uzbekistanu zacieśniał m.in. Rektor UG podczas II Forum Rektorów Polski i Uzbekistanu. Wydział Prawa i Administracji od początku był jednym z filarów tej współpracy.

- Patrzymy na tę współpracę bardzo szeroko - mówi prof. Wojciech Zalewski. - Już teraz przygotowujemy wspólne programy podwójnego dyplomu z Tashkent State University of Law, które otworzą naszym studentom drzwi do kariery na rynku międzynarodowym. Ale to dopiero początek. Chcemy rozwijać szkoły letnie i zimowe, krótkie programy intensywne (BIP), a także nowe specjalizacje. Oprócz prawa nowych technologii i sztucznej inteligencji myślimy o obszarach takich jak prawo sportowe, kryminologia, prawo człowieka, bezpieczeństwo publiczne czy prawo Unii Europejskiej. Widzimy w tym potencjał, aby Gdańsk stał się miejscem spotkania różnych tradycji prawniczych i nowych idei. Długofalowo marzymy o stworzeniu *Centrum Prawa Polskiego w Uzbekistanie* - miejsca, które nie tylko promowałoby polską kulturę prawną, ale byłoby też trwałym symbolem obecności Uniwersytetu Gdańskiego w Azji Centralnej. To byłoby coś więcej niż projekt akademicki - to budowanie mostu między naszymi społecznościami, mostu opartego na wiedzy, wzajemnym szacunku i wspólnych wartościach.

Zapraszamy do lektury krótkiej rozmowy z Yesemuratem Kanyazovem

CKiP UG: - Czy mógłby Pan opowiedzieć nam o genezie wizyty w Gdańsku?

Yesemurat Kanyazov: - Nasze szkolenie w Polsce było planowane od ponad roku. Członkami delegacji są przedstawiciele różnych departamentów i delegatur regionalnych Ministerstwa Sprawiedliwości - pracownicy Ministerstwa, podobnie jak wszystkie osoby zaangażowane w tworzenie prawa w Uzbekistanie, są zobowiązani do studiowania zagranicznych doświadczeń legislacyjnych. Uniwersytet Gdański od dawna jest strategicznym partnerem uczelni w Uzbekistanie, zwłaszcza w obszarze kształcenia prawniczego, mamy podpisane liczne porozumienia o współpracy, wielu uzbeckich studentów kształci się na waszej uczelni.

- Jakie widzi Pan podobieństwa i różnice między naszymi systemami prawnymi?

- Oba nasze kraje funkcjonują w systemie prawa kontynentalnego. Opieramy się na konstytucji, instytucją odpowiedzialną za tworzenie prawa jest przede wszystkim parlament, mamy kodeksy prawne, funkcjonują zawody prawnicze z ustalonym systemem kształcenia. Wiele różnic jest jednak w szczegółach. Polskie prawo jest spójne z prawem Unii Europejskiej - dlatego jego studiowanie jest dla nas bardzo cenne i inspirujące. W Polsce działa Trybunał Konstytucyjny; w Uzbekistanie mamy Sąd Konstytucyjny, ale kompetencje tych organów nie są identyczne. Rozwiązanie, które funkcjonuje w Polsce i które warto by zaimplementować w Uzbekistanie, to obowiązkowe ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej dla adwokatów - w Uzbekistanie obowiązkowe ubezpieczenia dotyczą tylko sędziów i prokuratorów.

- Jest Pan dyrektorem Training Institute for Lawyers under the Ministry of Justice of the Republic of Uzbekistan. Czym zajmuje się kierowana przez Pana instytucja?

- Zajmujemy się kształceniem adwokatów, notariuszy, mediatorów i przedstawicieli innych zawodów prawniczych, z dwoma wyjatkami: nie kształcimy sędziów i prokuratorów (dla nich funkcjonuje osobna szkoła). To kolejna różnica między Uzbekistanem a Polską: w Polsce za kształcenie i nadawanie uprawnień adwokackich czy notarialnych odpowiadają korporacje zawodowe, w Uzbekistanie są to procedury centralne.

- Co sądzi Pan o poziomie kształcenia w Gdańsku? Czy miał Pan okazję pracować ze studentami, którzy u nas studiowali?

- Wiem, że wielu studentów z Uzbekistanu studiuje tutaj, korzystając z różnych programów wymiany i programów wsparcia rządowego. Nie mam żadnych wątpliwości co do ich kwalifikacji, które tutaj zdobyli. Widząc warunki panujące na Uniwersytecie Gdańskim, infrastrukturę naukowo-dydaktyczną, tę piękną bibliotekę, sam mam ochotę od nowa zacząć studiować!

- Dziękujemy za rozmowę.