fot. Sebastian Jętczak
Za nami pierwszy etap prac terenowych w ramach projektu LIFE for Dunes PL, którego celem jest ochrona i renaturyzacja siedlisk wydmowych na południowym wybrzeżu Morza Bałtyckiego. Projekt, kierowany przez dr Magdalenę Lazarus z Katedry Taksonomii Roślin i Ochrony Przyrody Wydziału Biologii UG, będzie realizowany przez 6 lat. 9 października 2025 r. odbyło się seminarium naukowe z udziałem polskich partnerów i Rady Naukowej projektu, podczas którego podsumowano wyniki dotychczasowych prac i rozpoczęto przygotowanie strategii dalszych działań. Projekt LIFE for Dunes PL, którego liderem jest Uniwersytet Gdański, otrzymał dofinansowanie z programu UE LIFE w kwocie ponad 8,5 mln. euro.
Pierwszy etap prac terenowych rozpoczął się wiosną 2025 r. Działania obejmowały przede wszystkim sporządzenie szczegółowej dokumentacji stanu poszczególnych siedlisk ujętych w projekcie, zidentyfikowanie konkretnych zagrożeń oraz przeprowadzenie spotkań edukacyjnych skierowanych do społeczności lokalnych.
Wśród podstawowych problemów, jakie badacze zidentyfikowali w obrębie siedlisk przyrodniczych białych i szarych wydm objętych projektem, znalazły się:
- obecność gatunków obcych geograficznie i ekologicznie (związana m.in. z prowadzonymi nasadzeniami, wyrzucaniem roślin ogródkowych i przeżyźnieniem gleby)
- sukcesja drzew (i powiązane z nią starzenie się siedlisk)
- presja turystyczna i wynikające z niej mechaniczne niszczenie pokrywy roślinnej oraz pozostawianie odpadów
Prace terenowe. Fot.: archiwum LIFE for Dunes PL
Przeprowadzone prace pozwoliły ustalić, które problemy i w jakim stopniu występują na poszczególnych stanowiskach. W wielu miejscach stwierdzono podwyższoną presję antropogeniczną, związaną z aktywnością turystyczną, wchodzeniem na plaże poza wyznaczonymi miejscami, a nawet wjeżdżaniem na teren wydm quadami. Wśród gatunków geograficznie obcych siedliskom wydmowym południowego wybrzeża Bałtyku najczęściej występuje sosna czarna, róża pomarszczona, wierzba kaspijska i wierzba wawrzynkowa - ich obecność związana jest z nasadzeniami prowadzonymi w ostatnich dekadach ubiegłego wieku.
Rada Naukowa oraz partnerzy projektu podczas seminarium naukowego dyskutowali na temat najlepszych metod dalszego postępowania zarówno w ujęciu strategicznym, jak i w kontekście rozwiązywania szczegółowych problemów zidentyfikowanych na poszczególnych odcinkach wybrzeża. Wśród podstawowych decyzji znalazły się te dotyczące poziomu zarówno koniecznych, jak i możliwych ingerencji mających na celu renaturyzację siedlisk i usunięcie gatunków obcych.
Zachęcamy do śledzenia profilu projektu na Facebooku oraz kanału YouTube LIFE for Dunes PL - YouTube.
Radę Naukową projektu tworzą:
- dr Damian Moskalewicz (Uniwersytet Gdański)
- dr Andrzej Ginalski (Uniwersytet Gdański)
- prof. dr hab. Jacek Herbich (Uniwersytet Gdański)
- dr hab. Maria Herbichowa (Uniwersytet Gdański)
- Dorota Siemion (Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Gdańsku)
- Agata Lisowska (Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Gdańsku)
- dr Krzysztof Gos (Uniwersytet Gdański)
- dr hab. Joanna Rotnicka-Dłużewska, prof. UAM (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu)
- mgr inż. Paweł Pawlaczyk (Klub Przyrodników)
