
Konkrecja Fe-Mn na dnie morskim, fot. Wojciech Machaj
Zbadanie konkrecji żelazowo-manganowych (Fe-Mn) w południowej części Morza Bałtyckiego i w obszarze Polskiej Wyłącznej Strefy Ekonomicznej oraz wstępne oszacowanie zasobów kopalin perspektywicznych - takie były główne cele pięciodniowego rejsu badawczego, jaki statek Uniwersytetu Gdańskiego r/v Oceanograf odbył w ostatnim tygodniu marca. W wyprawie uczestniczyli również pracownicy Muzeum Geologicznego Polskiego Instytutu Geologicznego - Polskiego Instytutu Badawczego (PIG-PIB).
Kierownikiem rejsu był geolog, dr hab. Leszek Łęczyński, prof. UG. W obsadzie naukowej oprócz pracowników Wydziału Oceanografii i Geografii UG znaleźli się również naukowcy z Muzeum Geologicznego PIG-PIB, Wydziału Geologii Uniwersytetu Warszawskiego oraz Wydziału Nawigacyjnego Uniwersytetu Morskiego w Gdyni. Ostatnie badania konkrecji polimetalicznych Fe-Mn realizował w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku Państwowy Instytut Geologiczny, przy okazji tworzenia map osadów powierzchniowych dna południowego Bałtyku. Geolog z Uniwersytetu Gdańskiego, prof. Leszek Łęczyński wiedząc, że uczelnia dysponuje nowoczesnym statkiem r/v Oceanograf, zaproponował wznowienie badań przez młodą kadrę doktorantów z Uniwersytetów Gdańskiego i Warszawskiego. Rektorzy UG i UW oraz Dyrektor PIG-PIB podpisali porozumienia wspomagające prowadzenie badań przez swoich doktorantów i pracowników.
Badanie konkrecji realizują w swoich pracach doktorskich mgr Angela Popławska z Uniwersytetu Gdańskiego oraz mgr Michał Pilaszkiewicz z Wydziału Geologii Uniwersytetu Warszawskiego. Była to kolejna z zaplanowanych wypraw naukowo-badawczych, realizowana na kilku poligonach pomiarowych. Nasza doktorantka bada zagadnienia geochemiczne związane z występowaniem konkrecji, w tym genezę ich powstania, a jej kolega geolog analizuje skład mineralny, zawartość w konkrecjach pierwiastków ziem rzadkich i perspektywiczne możliwości eksploatacji. Opiekę naukową nad mgr Angelą Popławską sprawują prof. dr hab. Magdalena Bełdowska i dr hab. Leszek Łęczyński, prof. UG, a nad mgr. Michałem Pilaszkiewiczem prof. dr hab. Krzysztof Szamałek, Dyrektor PIG-PIB.
Podczas rejsu, którego trasa wyniosła ponad 300 mil morskich, pobrano próbki wody i osadu z 47 wyznaczonych stacji badawczych. Wykonano również dokumentację dna morskiego na głębokości ponad 50 m za pomocą dronów podwodnych, których operatorami byli dr inż. Adam Kaizer (UMG) oraz Wojciech Machaj, student WOiG UG. Jeden z dronów został bezpłatnie użyczony przez firmę GEOINGS Polska.
W Muzeum PIG-PIB w Warszawie przygotowywana jest na grudzień br. wystawa dotycząca południowego Bałtyku, która będzie promować badania dna morskiego z uwzględnieniem konkrecji Fe-Mn i prezentować możliwości badawcze statku r/v Oceanograf i naukowców z Uniwersytetu Gdańskiego.
Goście byli pod wrażeniem wyposażenia i możliwości badawczych r/v Oceanograf. Docenili również komfortowe warunki panujące w kajutach i w mesie oraz walory oceanografowej kuchni. Zapraszamy do zapoznania się ze szczegółową relacją z rejsu na stronie Muzeum PIG-PIB: Muzealnicy badali dno Bałtyku - Państwowy Instytut Geologiczny - PIB.
Rejs zrealizowano w ramach umowy o współpracy pomiędzy PIG-PIB a UG z 2024 roku.
