
Za nami kolejny Blended Intensive Programme (BIP) w ramach SEA-EU. Kurs Marine Data Literacy, którego celem było zwiększenie kompetencji studentów w zakresie analizy danych związanych z morzem, rozpoczął się zajęciami online pod koniec lutego br., a jego część stacjonarna odbyła się między 12 a 16 maja na Wydziale Oceanografii i Geografii UG.
- Kurs Marine Data Literacy, którego część stacjonarna odbyła się na Wydziale Oceanografii i Geografii Uniwersytetu Gdańskiego pomiędzy 12-16 maja tego roku, to jedno z najciekawszych i bardzo inspirujących doświadczeń dydaktycznych, w których wzięli udział zarówno studenci jak i wykładowcy z wielu krajów Świata, w tym nasi studenci - mówi dr hab. Katarzyna Smolarz, prof. UG, Dziekan Wydziału Oceanografii i Geografii. - Uważam, że meritum kursu MDL to doskonałe połączenie nowoczesnej edukacji, praktycznego podejścia i realnego wpływu na rozwój kompetencji jego uczestników. Od samego początku czuć było pozytywną atmosferę - zaangażowanie grupy, kreatywność, ciekawość świata i otwartość na nowe technologie stworzyły wyjątkową dynamikę pracy.
Kurs składał się z trzech części: mobilności wirtualnej (obejmującej 22 godziny wykładów online), mobilności stacjonarnej (28 godzin zajęć teoretycznych i praktycznych) oraz części przeznaczonej na realizację projektu online (obejmującej 3 tygodnie pracy indywidualnej i grupowej z merytorycznym wsparciem wykładowców). Organizatorem tegorocznej edycji był Uniwersytet Gdański we współpracy z Uniwersytetem Maltańskim, Uniwersytetem w Splicie, Uniwersytetem w Kilonii oraz Uniwersytetem w Kadyksie.
- Fantastycznym elementem okazała się różnorodność i wielokulturowość uczestników tegorocznej edycji kursu – podkreśla prof. Katarzyna Smolarz. - Spotkanie ludzi z różnych dziedzin i krajów w jednym miejscu, na Wydziale Oceanografii i Geografii UG, stworzyło ogromną przestrzeń do poszerzenia horyzontów zarówno naukowych jak i społecznych jego uczestników.
O początkach kursu, jego rozwoju na przestrzeni lat oraz wyzwaniach związanych z programem opowiedziały dr Aleksandra Dudkowska, twórczyni kursu, oraz dr Gabriela Gic-Grusza, współorganizatorka tegorocznego BIP na UG.
Aleksandra Dudkowska, Instytut Budownictwa Wodnego PAN - twórczyni kursu, członkini Board of Studies MDL:
- Historia naszego kursu sięga roku 2020, kiedy zaczęliśmy go planować i tworzyć w gronie wykładowców związanych z Oceanografią Fizyczną z Chorwacji, Niemiec, Malty, Francji, Hiszpani, Polski i Portugali. Pierwsza, wirtualna (z powodu pandemii) edycja kursu odbyła się w 2021/2022 roku. Uczestniczyło w niej 41 studentów z 10 uniwersytetów europejskich. Kolejne edycje to 2022/23 - University of Cádiz; 2023/24 - University of Split; 2024/25 - University of Gdańsk. Kolejny BIP planowany jest na University of Malta.
Dr A. Dudkowska zauważa, że społeczność związana z MDL wciąż rośnie:
- Do tej pory współpracowało z nami 23 wykładowców z 11 różnych instytucji. Wszystkie Uniwersytety SEA-EU mają reprezentanta w Board of Studies, ponadto współpracują z nami pracownicy organizacji kluczowych dla danych morskich, takich jak EMODnet, Instytut Budownictwa Wodnego PAN. Przeszkoliliśmy do tej pory 180 studentów z 15 uniwerystetów (w tym 9 uczelni SEA-EU).
Ważnym aspektem powstania społeczności Marine Data Literacy była i jest współpraca naukowa - wspólne badania w zakresie fizyki morza:
- Naszą wspólną, całkowicie wolontaryjną inicjatywę zaczęliśmy w gronie osób związanych z fizyką morza w różnych krajach Europy - mówi dr A. Dudkowska. - Połączyła nas motywacja i wspólny cel: chcieliśmy podnieść i wyrównać kompetencje ludzi zajmujących się oceanografią, szczególnie w zakresie korzystania z otwartych danych morskich.
Wyzwania, przed którymi stoją nasze społeczeństwa - od gospodarki morskiej po ochronę środowiska - wymagają solidnej wiedzy z fizyki morza. Dobrą wiadomością jest to, że dziś mamy dostęp do ogromnej ilości otwartych danych, które dają mnóstwo nowych możliwości. Problem w tym, że programy studiów na europejskich uczelniach często nie nadążają za tempem zmian.
Dlatego uznaliśmy, że warto działać - dla dobra młodzieży i przyszłości Europy. Już od pięciu lat całkowicie wolontaryjnie dzielimy się naszą wiedzą i doświadczeniem, wspierając młodych ludzi w rozwijaniu umiejętności potrzebnych w nowoczesnej oceanografii.
Dr Gabriela Gic-Grusza, University of Gdansk, Członki Board of Studies, współorganizatorka tegorocznego BIP na UG:
- Przygotowanie tak dużego wydarzenia - dla ponad 40 osób - to spore wyzwanie organizacyjne i logistyczne. To nie tylko opracowanie programu zajęć, przygotowanie materiałów dydaktycznych czy sprzętu komputerowego, ale też zadbanie o wyżywienie, część integracyjną i kulturalną - wylicza organizatorka. - Bardzo ważnym elementem było także zdobycie finansowania z programu Erasmus - zarówno dla studentów i wykładowców, jak i na część organizacyjną wydarzenia.
To wszystko, jak podkreśla dr Gabriela Gic-Grusza, udało się dzięki zaangażowaniu wielu osób:
- Szczególne podziękowania należą się działowi IT na WOiG – dr. Patrykowi Pezackiemu, Tomaszowi Lenartowiczowi i Jędrzejowi Kochanowskiemu oraz pracownikom Katedry Oceanografii Fizycznej i Badań Klimatu: dr hab. Marii Szymelfenig i dr Aleksandrze Cupiał, Marcie Misiewicz, studentom z Koła Naukowego Oceanografii Operacyjnej, a także Bartoszowi Choińskiemu, który wspomógł nas w realizacji części kulturalnej.
Nieocenione było też wsparcie dr Anny Toruńskiej-Sitarz, koordynatorki programu Erasmus+ na WOiG, oraz pani dr Iwony Pawliczki vel Pawlik, kierowniczki Stacji Morskiej im. Profesora Krzysztofa Skóry Instytutu Oceanografii UG w Helu.
Kolejna edycja kursu Marine Data Literacy odbędzie się w 2026 roku na Malcie.
Więcej o programie MDL na stronie SEA-EU
Kolejna edycja kursu Marine Data Literacy odbędzie się w 2026 roku na Malcie.